Tithíocht Inacmhainne
Tithe Inacmhainne
Tá Comhairle Cathrach agus Contae Phort Láirge tiomanta do fhreastal ar an ngá atá le tithe inacmhainne le ceannach agus le ligean ar cíos ar fud Chathair agus Chontae Phort Láirge. Faoi láthair táimid ag freastal ar an riachtanas seo agus tithe inacmhainne á gcur ar fáil le ceannach faoin Scéim Ceannaigh Inacmhainne ag Baile Uí Charnáin, Trá Mhór, Co. Phort Láirge.
D'éirigh linn Scéim Costas Cíosa de 22 teach a chur i gcrích ag Gort na hInse, Baile an Easa, Port Láirge. Leanfaimid ag déanamh measúnaithe ar inmharthanacht agus ar an ngá atá le scéimeanna um Cheannach Inacmhainne agus Cíos Costas amach anseo ar fud na Cathrach agus an Chontae.

Scéim Ceannaigh Inacmhainne
Tá Comhairle Cathrach agus Contae Phort Láirge ag cur tithe ar fáil faoi láthair ar phraghas laghdaithe do cheannaitheoirí céaduaire nach gclúdóidh a morgáiste ná a n-éarlais praghas an tí agus atá ag iarraidh teach nuathógtha a cheannach.
Tríd an scéim, glacfaidh an Chomhairle sciar cothromais céatadánach sa teach atá comhionann leis an difríocht idir luach margaidh oscailte na maoine agus an praghas laghdaithe a íocann an ceannaitheoir.
Ár Scéimeanna Reatha
An Clós, Baile Uí Charnáin, Trá Mhór

Tá Comhairle Cathrach agus Contae Phort Láirge i gcomhpháirtíocht leis na Forbróirí R.McDonald & Sons ag obair le chéile faoi láthair ar scéim tithíochta a chuireann tithe inacmhainne ar díol sa Chlós, Baile Uí Charnáin, Trá Mhór, Co. Phort Láirge.
Suite i gceann de na ceantair is mó ráchairt san Oirdheisceart, is forbairt é The Courtyard ina bhfuil 25 teach nuathógtha agus deartha go hálainn le meascán d’ardán 2 sheomra leapa agus 3 sheomra leapa agus réadmhaoin leathscoite.
Tá rogha iontach bunscoileanna agus meánscoileanna ar fáil i dTrá Mhór agus tá Ollscoil Teicneolaíochta an Oirdheiscirt 14km ar shiúl i gCathair Phort Láirge. Cuireann sé rogha iontach de shiopaí caifé, bialanna agus siopaí ar nós búitín ar fáil freisin.
Cuireann an Clós maireachtála cósta ar fáil le háisiúlacht agus cáilíocht beatha den scoth.
Tá iarratais ar oscailt ó 9.30rn ar 4 Feabhra 2025. Cuirfear tithe ar fáil Samhradh 2025.
An Bróisiúr Clós Cuir Anois
Dún Brindle, Gort an tSamhraidh, Cill Barra

Tá Comhairle Cathrach agus Contae Phort Láirge i gcomhpháirtíocht le Whitebox Property Group ag obair le chéile faoi láthair ar scéim tithíochta a chuireann tithe inacmhainne ar díol i Brindle Close, Summerfields, Cill Barra, Port Láirge.
Suite i ‘sráidbhaile uirbeach’ pleanáilte is nua Phort Láirge, is é Brindle Close an fhorbairt is déanaí i Summerfields ina bhfuil 62 teach nua deartha go hálainn le meascán d’áitribh leathscoite 4 sheomra leapa agus 3 sheomra leapa.
Tá Brindle Close suite go hiontach laistigh d’achar siúlóide go dtí príomhionaid oideachais agus fostaíochta na cathrach, SETU agus páirc thionsclaíoch an IDA. Tá Glasbhealach iontach Phort Láirge laistigh d’achar rothaíochta agus tá bailte áille cois farraige an Dún Mór Thoir agus na Trá Móire cúpla nóiméad ar shiúl.
Bróisiúr Brindle CloseCCanna faoin Scéim Tithíochta Inacmhainne
Cá bhfuil na Tithe Inacmhainne reatha suite?
Tá socruithe i bhfeidhm ag Comhairle Cathrach & Contae Phort Láirge faoi láthair le forbróirí chun 25 teach a dhíol ag An Clós, Baile Uí Charnáin, An Trá Mhór, Co. Phort Láirge. Tá an scéim á seachadadh i gcomhpháirtíocht le R. McDonald & Sons Limited.
Conas a oibríonn an scéim?
- Baineann an scéim le tithe údaráis áitiúil nuathógtha.
- Tá an tacaíocht a sholáthraíonn an t-údarás áitiúil i bhfoirm geall cothromais sa teach.
- Chun páirt a ghlacadh sa scéim, beidh ar iarratasóirí a n-acmhainn tarraingthe anuas morgáiste a uasmhéadú (4 oiread ioncam teaghlaigh, ó bhanc rannpháirteach, de réir rialacha macrastuamachta an Bhainc Ceannais).
- D’fhéadfadh go mbeadh iarratasóirí in ann leas a bhaint as an Iasacht Tí Údaráis Áitiúil.
- D’fhéadfadh go mbeadh iarratasóirí in ann leas a bhaint as an Scéim Cúnaimh Ceannaigh.
Tabhair faoi deara le do thoil: Nuair a bhaineann tú leas as an Scéim Cúnaimh chun Ceannaigh tabhair faoi deara le do thoil nach féidir leis an sciar cothromais iomlán a bheith níos mó ná 20% de luach margaidh na maoine.
- Is é an t-údarás áitiúil atá ag seachadadh na dtithe a shocróidh an t-uas-tacaíocht airgeadais a bheidh ar fáil do gach teach.
- Is féidir leis an gceannaitheoir an sciar cothromais seo a fhuascailt (ceannach amach) ag am a roghnaíonn siad ach ní bheidh aon cheanglas air sin a dhéanamh.
- Má roghnaíonn an ceannaitheoir gan an sciar cothromais a fhuascailt agus é ina chónaí sa teach, is féidir leis an údarás áitiúil é sin a dhéanamh nuair a dhíoltar nó a aistrítear an mhaoin, nó tar éis bhás an úinéara.
- Ní bheidh an sciar cothromais a bheidh ag teastáil níos lú ná 5% agus nach mó ná 25% de luach margaidh na teaghaise.
Cé dó a bhfuil an scéim?
- Teaghlaigh nach féidir, ag baint úsáide as a n-éarlais chomhcheangailte agus a n-uasmhorgáiste ceadaithe, an teach a íoc ar a luach margaidh oscailte.
- Tá an scéim dírithe ar cheannaitheoirí céaduaire a bhfuil na dúshláin inacmhainneachta is mó acu.
- Déantar foráil freisin maidir le:
- Daoine aonair colscartha nó scartha nach gcoimeádann leas i dteach a bhí ar úinéireacht roimhe seo lena n-iarchéile/Páirtnéir Sibhialta
- Catagóir theoranta de cheannaitheoirí athuaire (iad siúd a cheannaigh roimhe seo ach a bhfuil a dteach ró-bheag le feiceáil anois dá riachtanais tí)
- Iarratasóirí a cheannaigh teaghais roimhe seo ach a dhíol í nó a dhífheistigh í mar chuid d’imeachtaí dócmhainneachta/féimheachta
- Bíodh ollioncam teaghlaigh iomlán bliantúil agat nach mó ná €81,000 (féach Beartas Measúnaithe Ioncaim ar Shocruithe Tí Ceannaigh Inacmhainne) *féadfaidh eisceachtaí dó seo a bheith i bhfeidhm i gcúinsí áirithe.
- Bíodh éarlais íosta de 10% de phraghas ceannaigh na maoine agat. Is féidir Cabhair chun Ceannaigh a úsáid i dtreo taisce.
- Faoi láthair tá ceart dlíthiúil acu cónaí agus oibriú sa Stát agus a bheith in ann a léiriú go bhfuil gnáthchónaí orthu in Éirinn.
Cathain agus conas is féidir iarratais ar thithíocht inacmhainne a dhéanamh?
Foilseoidh an Chomhairle fógra ar na meáin shóisialta agus ar ár suíomh Gréasáin, ar a laghad 2 sheachtain sula mbeidh na tithe ar díol, ag tabhairt sonraí faoi conas iarratas a dhéanamh ar thithíocht inacmhainne, cineálacha agus láithreacha na maoine atá ar fáil, teorainneacha ioncaim agus íosmhéid/uasmhéid. praghsanna díola (féach thíos le haghaidh tuilleadh sonraí). Glacfar le hiarratais trí chóras iarratais ar líne amháin. Ceadóidh an córas do na sonraí ábhartha go léir a ionchur agus beidh ar iarratasóirí doiciméid tacaíochta a uaslódáil.
Sa phróiseas iarratais ar líne, beidh ar iarratasóirí foirm iarratais atá comhlánaithe go hiomlán agus gach dearbhú comhlánaithe a chur isteach agus an méid seo a leanas a chur isteach:
- Foirm toilithe agus dearbhú sínithe agus dátaithe ag an mbeirt iarratasóir.
- Cruthúnas ar ioncam: - Fostaithe ÍMAT: Teastas Tuarastail, Achoimre Sonraí Fostaíochta, agus duillíní pá (3 má íoctar iad go míosúil, 6 má íoctar gach coicís agus 12 má íoctar iad go seachtainiúil). Féinfhostaithe: Doiciméid le 2 bhliain roimhe seo: - Cuntais Iniúchta/Deimhnithe, Ráiteas Comhardaithe Cánach agus Admháil Íocaíochta Cánach.
- Cruthúnas ar Shaoránacht: Pas nó Teastas Breithe
- Cruthúnas ar an gCeart Cónaithe in Éirinn: Stampa GNI 4
- Aitheantas Grianghrafadóireachta – Aon cheann de na doiciméid seo a leanas: - Pas Bhailí Reatha, Ceadúnas Tiomána, Aoischárta Náisiúnta arna eisiúint ag an nGarda Síochána, foirm aitheantais le grianghraf sínithe agus stampáilte ag ball den Gharda Síochána
- Cruthúnas ar Sheoladh Reatha dar dáta laistigh de na 3 mhí dheireanacha. Aon cheann de na doiciméid seo a leanas:- Bille fóntais reatha (gás, leictreachas, teileafón, fón póca, nó bille idirlín), ráiteas bainc/ráiteas comhar creidmheasa, doiciméad arna eisiúint ag roinn rialtais a thaispeánann do sheoladh, Ráiteas Dliteanais P21 ó na Coimisinéirí Ioncaim.
- Cruthúnas ar UPSP/Uimhir Chláraithe Cánach – Ceann ar bith de na doiciméid seo a leanas: - Ráiteas Dliteanais P21, Measúnú Cánach, Fógra Creidmheasa ó na Coimisinéirí Ioncaim, Litir ó na Coimisinéirí Ioncaim a seoladh chugat ag taispeáint UPSP, sonraí fostaithe ó na Coimisinéirí Ioncaim, Admháil ar íocaíocht leasa shóisialaigh, Litir ón Roinn Gnóthaí Fostaíochta agus Coimirce Sóisialach seolta chugat ag taispeáint do UPSP, Cárta Leighis, Cárta Scéime Íocaíochta Drugaí, Duillín Pá, P45.
- Fianaise ar choigilteas/taisce
- Fianaise ar stádas ceannaitheoirí céaduaire
- Deimhniú incháilitheachta don Scéim Cúnaimh Ceannaigh (priotáil amach ó thairseach na gCoimisinéirí Ioncaim (moChúrsaí (Iarratasóirí ÍMAT)) ROS (Iarratasóirí féinmheasúnaithe) ag deimhniú ainmneacha an iarratasóra/na n-iarratasóirí agus an teidlíocht uasta faoin scéim). a dteach don chéad uair)
- Faomhadh iasachta morgáiste i bprionsabal litir ag sonrú an t-uasmhorgáiste atá ar fáil d’iarratasóirí
BA CHÓIR d’IARRATASÓIRÍ A CHINNTIÚ GO BHFUIL AN FHOIRM IARRATAIS AGUS NA DEARBHÚ COMHLÍONTA go hIomlán acu, AGUS AN DOICIMÉADÚ RIACHTANACH ISTEACH MAR DHÁTA AGUS AM AN IARRATAIS BE CHEANN DE NA CRITÉIR AR A dTABHARFAR TOSAÍOCHTAÍ IARRATAIS FAOI CHOINNÍONN SIN. SCÉIM NA PRÍOMHAÍOCHTA).
Ní choinneofar sonraí an iarratais agus na sonraí go léir a chuirtear isteach ach le haghaidh na scéime seo agus ní thabharfar ar aghaidh iad le haghaidh aon scéim(í) tithíochta inacmhainne amach anseo. Déanfar iarratasóirí a chuireann faisnéis bhréagach nó mhíthreorach isteach maidir lena n-iarratas a dhícháiliú ón bpróiseas seo.
An gá d’iarratasóirí formheas morgáiste a bheith acu?
Ba cheart d’iarratasóirí litir Faomhadh i bPrionsabal Morgáiste a chur isteach ón iasachtóir beartaithe ag deimhniú an uasmhorgáiste atá ar fáil do na hiarratasóirí agus iad ag déanamh iarratais ar thithíocht inacmhainne. Is féidir le ceannaitheoirí morgáiste a úsáid ó aon cheann de na trí cholún bainc, chun a gceannach a mhaoiniú nó má dhiúltaíonn 2 bhanc/cumann foirgníochta iad, is féidir leo iarratas a dhéanamh ar Iasacht Tí an Údaráis Áitiúil. I gcás nach bhfuil ceannaitheoir ag baint leasa as Iasacht Tí an Údaráis Áitiúil tríd an gComhairle chun an teach a cheannach, beidh gá le ‘Comhaontú Tosaíochta’ ar leith idir an Chomhairle agus an banc a sholáthraíonn an morgáiste don cheannaitheoir. Ní bheidh tionchar ag an gcomhaontú seo idir an Chomhairle agus an banc ar an gceannaitheoir ach taifeadfaidh sé go gcoinneoidh an Chomhairle sciar cothromais sa réadmhaoin agus forálfaidh sé go dtabharfar tús áite d’ús an bhainc.
Conas a dhéanfar cinneadh maidir le hiarratasóirí rathúla?
Déanfar iarratasóirí atá incháilithe agus a chuireann iarratas bailí isteach a mheas bunaithe ar iarratas Chomhairle Cathrach & Contae Phort Láirge Scéim Tosaíochta do Shocruithe Ceannaigh Teaghaise Incheannaithe. Beidh ar iarratasóirí roghnaithe faomhadh foirmiúil morgáiste a fháil agus sonraí a n-iarratais a fhíorú agus tabharfar an deis dóibh maoin a cheannach in ord go dtí go mbeidh gach réadmhaoin díolta. Níl baint ag an bhforbróir leis an riarachán ná leis an bpróiseas roghnaithe don scéim tithíochta inacmhainne seo.
Cén cineál maoine atá ar fáil le ceannach?
Tá comhaontú ag Comhairle Cathrach & Contae Phort Láirge faoi láthair le forbróirí chun 7 dteach dhá sheomra leapa agus 18 teach trí sheomra leapa a dhíol i An Clós, Baile Uí Charnáin, An Trá Mhór, Co. Phort Láirge.
Cad é luach margaidh na maoine?
Is é luach margaidh tí inacmhainne an praghas a bhféadfaí a bheith ag súil le réasún go mbainfí amach an teach inacmhainne ar an margadh oscailte. Déanann an Chomhairle luacháil margaidh tosaigh an tí chun an sciar cothromais a ríomh. Le haghaidh luachálacha ar an réadmhaoin ina dhiaidh sin, leagfar amach meicníocht luachála sa Socrú Ceannaigh Áitreabh Inacmhainne. Beidh luacháil ag teastáil nuair a bheidh íocaíocht fuascailte á déanamh ag an gceannaitheoir. Le himeacht ama, má thagann méadú ar luach na dtithe inacmhainne, méadófar an méid atá dlite ar luach an tsochair chothromais de réir luach an mhargaidh atá i réim. Tá luach margaidh na maoine liostaithe sa chéad cheist eile.
Conas a ríomhtar acmhainn cheannaigh?
Déanfar acmhainn cheannaigh na n-iarratasóirí a ríomh mar an t-iomlán comhcheangailte:
- Acmhainn uasta morgáiste, .i. 4 oiread ollioncam teaghlaigh, móide,
- Éarlais íosta de 10% den phraghas ceannaigh inacmhainne, móide.
- I gcúinsí teoranta, féadfar aon choigilteas cuí**, .i. aon choigilteas a sháraíonn an tsuim éarlais chomhcheangailte móide €30,000 a chur san áireamh.
** Ní fhéadfaidh iarratasóirí a bhfuil coigilteas os cionn méid áirithe acu, cáiliú don scéim. Féadfaidh iarratasóirí an t-airgead a bheith acu leis an éarlais ar an teach agus €30,000 breise a chlúdach. Cuirtear aon choigilteas os cionn na suime seo le cumhacht ceannaigh an iarratasóra agus má sháraíonn an chumhacht ceannaigh seo 95% de luach margaidh an tí, níl an t-iarratas incháilithe don scéim.
Cén éarlais atá ag teastáil?
Éilíonn institiúidí airgeadais go gcaithfidh ceannaitheoirí éarlais íosta 10% a ardú. Is féidir leis an Scéim Cúnaimh chun Ceannaigh a oibríonn na Coimisinéirí Ioncaim cabhrú leis an éarlais a theastaíonn chun na tithe inacmhainne seo a cheannach. Féach le do thoil Ioncam.ie le haghaidh tuilleadh sonraí.
Cad é an Ranníocaíocht Tithe Inacmhainne?
Soláthróidh an Chomhairle ranníocaíocht ar a dtugtar “Ranníocaíocht Teaghaise Inacmhainne” a éascaíonn iarratasóir incháilithe chun tithe a cheannach. Is ionann an Ranníocaíocht Tí Inacmhainne agus an difríocht idir comhiomlán taisce an cheannaitheora agus acmhainn uasta morgáiste (agus coigilteas nuair is cuí) agus luach margaidh an tí ar dháta an cheannaigh: [Luach an Mhargaidh] lúide [Taisce + Acmhainn Mhorgáiste + Ábhartha Coigiltis] = Ranníocaíocht Teaghaise Inacmhainne.
Cathain is féidir an “Cothromas Cónaithe Inacmhainne” a aisíoc?
Tá sé mar choinníoll den scéim seo go gcláróidh an Chomhairle muirear ar an réadmhaoin atá comhionann leis an “Cothromas Cónaithe Inacmhainne”, nó an sciar cothromais, a léiríonn an céatadán lascaine faoi luach an mhargaidh a gceannaítear an teach dó. Go ginearálta beidh an “Cothromas Cónaithe Inacmhainne” in-aisíoctha ar dhíolachán na maoine ina dhiaidh sin nó tar éis daichead bliain. Braithfidh an méid iomlán a bheidh inaisíoctha maidir leis an “Gnáthchothromas Cónaithe Inacmhainne” chun ús cothromais roinnte na Comhairle a bhaint den réadmhaoin ar luach margaidh an tí amach anseo agus uainiú na haisíocaíochta/na haisíocaíochta.
Ní mór sciar cothromais na Comhairle sa réadmhaoin a aisíoc go hiomlán, ach tá am na haisíocaíochta solúbtha. Ó chúig bliana tar éis a gceannach, is féidir le ceannaitheoirí cinneadh a dhéanamh cathain a dhéanfaidh siad aisíocaíochtaí fuascailte ar an gceist cothromais, faoi réir íosmhéid aisíocaíochta de €10,000, nó is féidir an sciar cothromais a aisíoc nuair a chinneann an ceannaitheoir an réadmhaoin a dhíol ina dhiaidh sin. Coimeádfaidh an Chomhairle taifead ar na híocaíochtaí fuascailte go léir a dhéanann an ceannaitheoir, ag leasú céatadán cothromais áitribh inacmhainne dá réir. Nuair a bheidh an sciar cothromais iomlán aisíoctha, déanfaidh an Chomhairle é a urscaoileadh i gClárlann na nGníomhas/Clárlann na Talún.
An féidir leis an gComhairle aisíocaíocht a éileamh ar an “gCothromas Cónaithe Inacmhainne”? (Imeachtaí Eile Réadaithe Cothromais)
Is féidir leis an gComhairle aisíocaíocht an chothromais teaghaise incheannaithe a éileamh trí Fhógra Réadaithe a sheirbheáil ar an úinéir tí má tharlaíonn teagmhais réadaithe áirithe lena n-áirítear:
- An tréimhse éagtha 40 bliain gan fuascailt ina iomláine ar an ngealltanas cothromais ag an gceannaitheoir/na ceannaitheoirí (is é sin an tréimhse nach bhféadfaidh an Chomhairle a sciar cothromais a réadú lena linn seachas mar gheall ar shárú ar choinníollacha eile an chomhaontaithe)
- Sa chás go bhfaigheann an ceannaitheoir(í) bás, má dhéanann sé/sí gníomh féimheachta, nó má bhreithnítear féimheach é/í.
- Faigheann morgáistí, eireadóir nó glacadóir seilbh ar an teaghais inacmhainne.
- Tagann an teaghais faoi réir ordaithe nó próisis le haghaidh ceannach éigeantaigh.
- Déantar an teaghais a scartáil nó a scriosadh, cibé acu trí thine nó ar shlí eile nó déantar damáiste di chun cur isteach go hábhartha ar a luach margaidh.
- Tá an teaghais tréigthe nó ní príomháit chónaithe an cheannaitheora/na gceannaitheoirí í a thuilleadh.
- Díoltar an teaghais.
- Sa chás go bhfuil sárú ábhartha ar chúnant sa socrú ceannaigh teaghaise inacmhainne.
- Faightear amach gur chuir an ceannaitheoir/na ceannaitheoirí an Chomhairle amú d’aon ghnó maidir le haon fhíric ábhartha maidir le hincháilitheacht nó le tosaíocht agus iarratas á dhéanamh acu.
Sonróidh Fógra Réadaithe tréimhse (nach giorra ná trí mhí dar tosach seirbheáil an fhógra) a mbeidh an Chomhairle i dteideal an cothromas teaghaise incheannaithe a réadú ina dhiaidh sin. Leagfar amach go soiléir nós imeachta an tsocraithe seo sa Socrú Ceannaigh Áitreabh Inacmhainne.
Cad is Socrú Ceannaigh Teaghaise Incheannaithe ann?
Is é atá sa Socrú Ceannaithe Teaghaise Inacmhainne ná an comhaontú nó an conradh dlíthiúil idir an Chomhairle agus an ceannaitheoir a leagann amach na téarmaí agus na coinníollacha faoina soláthraíonn an Chomhairle an Ranníocaíocht Tí Inacmhainne.
Rachaidh gach iarratasóir rathúil isteach i Socrú Ceannaigh Teaghaise Inacmhainne leis an gComhairle. Déanfar é seo roimh nó ag an am céanna le dúnadh cheannach a dtithe inacmhainne. Clúdaíonn an comhaontú oibleagáidí an cheannaitheora agus na Comhairle agus déanann sé soláthar do chlárú an chomhaontaithe le Clárlann na nGníomhas/Clárlann na Talún. Leagfaidh an comhaontú amach freisin conas agus cathain is féidir leis an úinéir tí íocaíocht(í) fuascailte a dhéanamh chun sciar cothromais áitribh inacmhainne na Comhairle a laghdú chomh maith leis na coinníollacha faoina bhféadfaidh an Chomhairle fuascailt cothromais áitribh inacmhainne a lorg.
Beidh ar iarratasóirí rathúla Conradh Díolacháin a dhéanamh leis an bhforbróir chun ceannach an tí inacmhainne a chríochnú. Áireoidh an Conradh Díolacháin seo na téarmaí agus coinníollacha caighdeánacha tíolactha go léir agus beidh deimhniú ag teastáil ón bhforbróir freisin maidir le Comhaontú Ceannaigh Teaghaise Inacmhainne an cheannaitheora leis an gComhairle.